loader image

Archief- en Onderzoekscentrum voor Vrouwengeschiedenis vzw

Search
Close this search box.

Archief- en Onderzoekscentrum voor Vrouwengeschiedenis

Een debat over feminisme, Brussel, 1933

Lezingen en debatten over het feminisme zijn zo oud als de beweging zelf. Voor de periode tot de Tweede Wereldoorlog vinden we ze aangekondigd in tijdschriften of op kleine kaartjes. Van grotere congressen verschenen er verslagboeken. Een affiche zoals deze is evenwel een zeldzaamheid. En ook aan het evenement zelf zijn er enkele bijzonderheden.

In 1933 organiseerde de feministische organisatie Égalité in Brussel een publiek debat over het feminisme met een keur aan buitenlandse spreeksters. Louise de Craene-Van Duuren (1875-1938), die ook sprak op het debat, was één van de drijvende krachten achter Égalité. Opvallend is de samenwerking met de International Alliance of Women for Suffrage and Equal Citizenship. In België had deze internationale feministische organisatie weinig voet aan de grond. Belgische feministische groepen waren meestal lid van de Nationale Vrouwenraad (opgericht in 1902) en vielen daardoor eerder onder het ‘netwerk’ van de overkoepelende Internationale Vrouwenraad / International Council of Women. Alhoewel de International Council of Women en de International Women’s Alliance regelmatig samenwerkten, bestond er toch een zekere concurrentie.

Wat verder opvalt, zijn de verwijzingen naar de Volkenbond en Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). Bij meerdere spreeksters staat vermeld dat ze hun land of organisatie daar vertegenwoordigden. Net als andere NGOs knoopten internationale vrouwenorganisaties in het interbellum relaties aan met deze nieuwe intergouvernementele instellingen. Ze gaven de Volkenbond advies over de nationaliteit van gehuwde vrouwen en zetten er de ruimere maatschappelijke positie van vrouwen op de agenda.

De affiche van uit 1933 is op heel wat manieren verbonden met collecties uit het AVG. De papieren van Louise de Craene Van Duuren zijn bewaard in het archief van Porte Ouverte, een organisatie voor de economische emancipatie van vrouwen die ze mee oprichtte. Je vindt er bijvoorbeeld manuscripten van artikels die ze schreef, onder meer voor de tijdschriften Egalité en La travailleuse traquée. Het archief van Porte Ouverte bevat ook materiaal van de internationale koepel Open Door International, die de werking van de Internationale Arbeidsorganisatie opvolgde. In het archief van de Internationale Vrouwenraad zitten dan weer dossiers over de contacten met de Volkenbond. Het bevatte ook enkele dossiers die afkomstig bleken van Emilie Gourd, lid van de International Alliance en spreekster op het debat in Brussel. De affiche toont ook de inzet van vrouwen voor ontwapening. Die vertaalde zich in een Peace and Disarmament Committee of the Women’s International Organisations. Ook dat spoor is te volgen in het archief van de Internationale Vrouwenraad, net als dat van Františka Plamínková, de Tsjechische senatrice die zowel actief was in de International Women’s Alliance als bij de International Council of Women en in 1942 door de Gestapo werd aangehouden en geëxecuteerd .